ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ 25.01.2004 Οι σήραγγες του Σκαραμαγκά «κατάπιαν» 22 εκατ. ευρώ
Του Φώτη Κόλλια
Λίγο πριν από την Αθήνα, στο ύψος της λίμνης Κουμουνδούρου στον Σκαραμαγκά, δύο σήραγγες χάσκουν δίπλα από την εθνική οδό. Αρκετοί έχουν παρατηρήσει ότι δεν υπάρχει δρόμος σε καμία πλευρά των δύο σηράγγων και ότι δεν γίνεται καμία εργασία εδώ και πολλούς μήνες. O Ανισόπεδος Κόμβος Σκαραμαγκά, στο ύψος που διασταυρώνεται η Δυτική Περιφειακή Λεωφόρος Αιγάλεω (συνδέει τον Πειραιά με την Αττική Οδό) με την εθνικό οδό, θεωρείται ένα από τα σημαντικότερα έργα για την Αττική, αλλά αποτελεί μνημείο στα χρονικά των δημοσίων έργων στην Ελλάδα και ένα ακόμα παράδειγμα της κακοδαιμονίας που δέρνει το συγκεκριμένο χώρο.
Το έργο δημοπρατήθηκε το 1997 και έπρεπε να έχει ολοκληρωθεί πριν από τρία χρόνια, αλλά οι ελλιπείς μελέτες (που επέτρεψαν στον έργολαβο να διεκδικεί ολοένα και περισσότερα), τα προβλήματα χρηματοδότησης και μια ηλικιωμένη κυρία που διατηρεί σπίτι πάνω από τις υπό κατασκευήν σήραγγες -και δεν φεύγει με τίποτα- οδήγησαν στην εγκατάλειψή του. Το ελληνικό Δημόσιο έχει, βεβαίως, δαπανήσει περί τα 22 εκατ. ευρώ, ενώ από τις αρχές του 2002 δεν υπάρχει πηγή χρηματοδότησης του έργου (επρόκειτο να χρηματοδοτηθεί από το Περιφερειακό Πρόγραμμα Αττικής του Γ΄ ΚΠΣ).
Ο διαγωνισμός
Η σύμβαση που είχε υπογράψει η τεχνική εταιρεία Παντεχνική, που ανέλαβε το έργο, ήταν ύψους 13,46 εκατ. ευρώ, αφού σημαντικά κονδύλια απαιτήθηκαν για τις απαλλοτριώσεις. O διαγωνισμός για τον Ανισόπεδο Κόμβο Σκαραμαγκά έγινε στις 16 Δεκεμβρίου 1997, στις 15 Ιανουαρίου 1999 (δύο χρόνια μετά...) το έργο ανατέθηκε στην Παντεχνική η οποία στις 16 Φεβρουαρίου του ίδιου έτους υπέγραψε συμφωνητικό βάσει του οποίου θα προχωρούσε στην κατασκευή του με το τίμημα των 13,46 εκατ. ευρώ.
Δεν πρόλαβε να γίνει η κατακύρωση του έργου και η Παντεχνική (την 1η Απριλίου 1999) προχώρησε σε πρόταση για την τροποποίηση του έργου. H τεχνική εταιρεία πρότεινε να κατασκευαστεί μια δίδυμη σήραγγα από την οποία θα διέρχεται η εθνική οδός Αθηνών - Κορίνθου, ενώ η αρχική προκήρυξη δεν περιελάμβανε κάτι τέτοιο. H πρότασή της περιείχε και σειρά άλλων μεταβολών, με τη δέσμευση ότι θα κατασκευάσει το έργο με το ίδιο κόστος. Βεβαίως, εξαιρούσε τις ηλεκτρομηχανολογικές εγκαταστάσεις των σηράγγων, τις εργασίες που ενδεχομένως θα ζητούσε η Αρχαιολογική Υπηρεσία, κ.λπ.
Ηταν προφανές πως το κόστος του έργου θα αυξανόταν στην περίπτωση των σηράγγων, αλλά η αρμόδια διεύθυνση του ΥΠΕΧΩΔΕ ενέκρινε την αλλαγή του σχεδιασμού. Στη σχετική εισήγηση αναφέρεται, μάλιστα, ότι «με αυτήν την προτεινόμενη λύση η ολοκλήρωση των έργων θα γίνει σε μικρότερο χρόνο σε σύγκριση με τη συμβατική λύση διότι η ανάδοχος εταιρεία του έργου θα έχει τη δυνατότητα να αναπτύξει περισσότερα μέτωπα εργασίας ανενόχλητη από εξωγενείς παράγοντες»...
Απαλλοτριώσεις
Ουδείς είχε, όμως, υπολογίσει την ηλικιωμένη κυρία η οποία κατείχε έκταση τεσσάρων στρεμμάτων και μικρή κατοικία, στην περιοχή που κατασκευάζονται οι σήραγγες. H κάτοικος του Σκαραμαγκά ήταν ένας από τους ιδιοκτήτες που θα αποζημιώνονταν λόγω των απαλλοτριώσεων στην περιοχή του έργου. Το κόστος των απαλλοτριώσεων ξέφυγε από κάθε έλεγχο, αλλά υπήρχε μια ιδιαιτερότητα με την ηλικιωμένη κυρία. Παρά το γεγονός ότι της επιδικάστηκαν 440.000 ευρώ (150 εκατ. δραχμές) ως αποζημίωση για την απαλλοτρίωση, δεν μπορούσε να τα πάρει γιατί δεν διέθετε τους απαραίτητους τίτλους ιδιοκτησίας.
Επιπλέον, δεν επιθυμούσε να φύγει από την περιοχή της σήραγγας και γι' αυτόν τον λόγο προσέφυγε στο Συμβούλιο της Επικρατείας (ΣτΕ). Το 6ο τμήμα του ΣτΕ τη δικαίωσε προ διετίας, με αποτέλεσμα να δημιουργηθούν προβλήματα στο έργο. Πριν από λίγες εβδομάδες υπήρξε και δεύτερη απόφαση του ΣτΕ που δεν επιτρέπει στο Δημόσιο να προχωρήσει στην αναγκαστική απαλλοτρίωση των τεσσάρων στρεμμάτων.
Νέα προβλήματα
Η ηλικιωμένη κυρία είναι, όμως, ένα από τα προβλήματα για το έργο. Λίγους μήνες μετά την υπογραφή της σύμβασης, εξαιτίας των αστοχιών της πρώτης μελέτης, την αλλαγών που πρότεινε ο ανάδοχος και άλλες εργασίες (π.χ. για την ασφάλεια του γειτονικού στρατοπέδου Ξηρογιάννη), ξεκίνησαν διαπραγματεύσεις για αύξηση του τιμήματος. Ετσι, στις 15 Οκτωβρίου 2001 εγκρίνεται ο πρώτος συγκριτικός πίνακας βάσει του οποίου το κόστος του έργου αυξάνεται κατά 27,14% και δίδεται παράταση για την ολοκλήρωσή του μέχρι τον Φεβρουάριο του 2003.
Ομως, «λόγω νέων προβλημάτων που αφορούσαν κυρίως το υπέρογκο κόστος των απαλλοτριώσεων(...) δόθηκε εντολή στον εργολάβο να διερευνήσει τη δυνατότητα μείωσης του κόστους αυτού, ώστε να είναι το έργο κατασκευάσιμο». Ετσι, «με νέα μελετητική πρόταση τροποποίησης που κατέθεσε ο εργολάβος για έλεγχο και έγκριση, οδηγήθηκε το έργο σε νέα τροποποίηση της μελέτης του, ως προσωρινή λύση, μέχρι να ευρεθούν τα κονδύλια για την απαλλοτρίωση». Με την αλλαγή του έργου, χρειάστηκαν και νέες απαλλοτριώσεις με τον φαύλο κύκλο να συνεχίζεται μέχρι σήμερα...
Αγνωστο μέλλον
Εν τω μεταξύ, είχαν τελειώσει τα χρήματα και δεν υπήρχε πρόβλεψη για τον τρόπο με τον οποίο θα συνεχιστεί η χρηματοδότηση του ανισόπεδου κόμβου. H Παντεχνική είχε αρχίσει να αντιδρά από την αρχή του 2002 για καθυστερήσεις στις πληρωμές και στις αρχές του 2003 (με έγγραφο που φέρει ημερομηνία 20 Φεβρουαρίου) ανακοινώνει στο ΥΠΕΧΩΔΕ ότι διακόπτει τις εργασίες (ούτως ή άλλως είχαν σταματήσει λόγω των απαλλοτριώσεων...). Στο ίδιο έγγραφο, η τεχνική εταιρεία υποβάλλει στοιχεία για δύο τιμολόγια, ύψους περί τα έξι εκατ. ευρώ, δεν είχαν πληρωθεί. Κατά πληροφορίες, ορισμένα χρήματα δόθηκαν στην Παντεχνική στα μέσα του περασμένου έτους, αλλά οι εκκρεμότητες παραμένουν.
Οι γνωρίζοντες θεωρούν ότι το έργο δύσκολα θα ολοκληρωθεί πριν περάσουν αρκετά χρόνια, ενώ η ζημιά για το Δημόσιο θα είναι πολύ μεγαλύτερη από το κόστος που έχει υποστεί μέχρι σήμερα. Οσο για την Παντεχνική, φαίνεται ότι πήγε για μαλλί και βγήκε κουρεμένη...
Απάντηση με παράθεση
Σελιδοδείκτες